Patricia Pisters, Maartje Nevejan en Robbert Dijkgraaf vormen de Vakjury van InScience 2020
Tijdens de zesde editie van InScience wordt de tweede InScience Jury Award uitgereikt. De vakjury bestaat uit drie professionals met verschillende expertises: Robbert Dijkgraaf, Maartje Nevejan en Patricia Pisters. Zij bekijken een selectie aan films en maken op de laatste festivaldag, zondag 15 november, de beste wetenschapsfilm van InScience 2020 bekend. We stellen ze met trots aan je voor:
Robbert Dijkgraaf
Dijkgraaf is Directeur van het Institute for Advanced Study in Princeton, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam in de mathematische fysica en focust zich op de snaartheorie, quantum-zwaartekracht en het grensgebied van wiskunde en deeltjesfysica. Hij heeft eredoctoraten van de Radboud Universiteit Nijmegen, Universiteit Leiden en Vrije Universiteit Brussel en ontving in 2003 de Spinozapremie.
Dijkgraafs carrière begon bij zijn studie Natuurkunde en Wiskunde aan de Universiteit Utrecht. Hij promoveerde – na een onderbreking van enkele jaren waarin hij een opleiding schilderen volgde aan de Gerrit Rietveld Academie – in Utrecht cum laude af bij Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft. Naast dat Dijkgraaf midden in de wetenschap zit, is hij ook geïnteresseerd in de verbinding tussen de wetenschap en de maatschappij. Zo is hij columnist van het NRC Handelsblad waar hij wetenschap voor een breed publiek toegankelijk maakt en was hij regelmatig te zien bij De Wereld Draait Door (DWDD) waar hij jonge wetenschappers introduceerde en lezingen gaf voor DWDD University. Daarnaast is hij initiatiefnemer van proefjes.nl, een website met eenvoudige wetenschappelijke experimenten om kinderen vanaf acht jaar kennis te laten maken met natuurkunde, scheikunde en biologie.
Zijn interesse in het enthousiasmeren van wetenschap in de maatschappij zorgde ervoor dat Dijkgraaf naast ambassadeur van InScience, dit jaar ook een rol als vakjurylid gaat vervullen.
Patricia Pisters
Patricia Pisters is hoogleraar Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam en werkt op het snijvlak van filmstudies, filosofie en neurowetenschappen. Ze was directeur aan de Amsterdam School of Cultural Analysis en deed onder andere onderzoek naar de nieuwe Hollywood-esthetiek en Nederlandse filmcultuur.
Pisters liefde voor film begon echter niet in Nederland maar tijdens haar studie Frans in Parijs. ‘Frankrijk was in die tijd het Mekka van de filmcultuur waar in honderden theatertjes wel driehonderd films per week draaiden’, vertelt Pisters enthousiast. ‘Ik liep dus de hele dag van de ene naar de andere zaal waardoor ik eigenlijk mijn eigen filmeducatie heb samengesteld.’ Die interesse leidde ertoe dat ze uiteindelijk Film en Televisiewetenschap ging studeren in Amsterdam, waar ze zich vooral focuste op hoe beelden ons denken kunnen beïnvloeden. ‘Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in de filosofische kant van films: hoe het brein beelden verwerkt en hoe deze invloed hebben op onze herinneringen en op ons beeld van de wereld.’ In haar onderzoek gebruikt ze daarom naast filosofische, ook neurowetenschappelijke inzichten.
Deze interdisciplinaire instelling is dan ook een van de redenen dat Pisters dit jaar lid is van de vakjury van InScience. ‘Ik ben van mening dat verschillende vormen van wetenschappen verschillende inzichten kunnen geven over de wereld.’ Ook vindt ze het belangrijk om op deze manier de geesteswetenschappen te vertegenwoordigen. Toch bekijkt ze films niet vanuit haar eigen achtergrond, maar met een onbevangen blik: ‘Is het inhoudelijk interessant? Raakt het me of is het innovatief? Wat zegt deze film over wetenschap en op welke manier doet deze film dat?’ Dat zijn de onderdelen waarop Pisters de films van InScience 2020 gaat beoordelen. ‘Maar elke film is anders, dus het zal soms appels met peren vergelijken zijn. We moeten daarom met hele jury bespreken wat we het zwaarst gaan wegen.’
Maartje Nevejan
Maartje Nevejan is een Nederlandse filmmaker die onder andere de prijswinnende documentaire Ik ben er even niet (2019) maakte. In 2019 ontving ze daarvoor bij InScience de InScience Jury Award. Voordat ze documentaires maakte, was ze echter actief in het theater en de nieuwe media.
‘Ik ben een verhalenverteller’, begint Nevejan opgetogen. Na haar afstuderen aan de Amsterdamse Toneelschool maakte ze tien jaar lang theater. Daarin probeerde ze invulling te geven aan het verhaal van de ander. ‘Maar ik begon juist de realiteit steeds leuker en ergens ook theatraler te vinden.’ Ze schreef daarop een eigen theaterstuk dat tevens werd verfilmd en een Gouden Kalf won, waarna Nevejan de smaak te pakken kreeg en zich besloot te richten op het maken van documentaires. In het begin waren deze vooral sociaal geëngageerd, terwijl ze de laatste tien jaar op zoek ging naar de verbintenis tussen kunst en wetenschap. ‘Kunst is op verschillende vlakken namelijk al millennia lang bezig met onderwerpen waar de wetenschap pas net mee begonnen is, vooral rondom zaken als bewustzijn. Ik vind het daarom ongelofelijk interessant om te kijken waar ze elkaar raken.’
Nevejan is om deze reden dan ook gevraagd voor de vakjury van InScience 2020. ‘Ik denk dat de combinatie tussen kunst en wetenschap nieuwe kennis kan opleveren die we nodig hebben’, stelt ze. ‘Ik krijg soms het gevoel dat de wereld ons uit elkaar wil trekken, bijvoorbeeld wat betreft culturen of gender. Wetenschap en kunst kunnen ons daarin juist verbinden door te kijken naar wat de grote thema’s zijn die onder de verschillen liggen.’ Nevejan wil zich bij het beoordelen van de films op InScience 2020 daarom vooral richten op het gevoel wat een film achterlaat. ‘Ik vind het mooi als je na een film als publiek niet alleen meer weet over een specifiek onderwerp, maar dat het je ook raakt. Dat je voelt wat de diepte ervan is.’
Foto Robbert Dijkgraaf: Gabi Porter
Foto Patricia Pisters: Bas Losekoot
Foto Maartje Nevejan: Abel Jansma
Bekijk ook
