Interview filmmaker Adam Bolt

Welke wetenschappelijke achtergrond heb je? En hoe heeft die geleid tot het maken van een film over CRISPR-Cas?

“Ik was echt een bèta-nerd toen ik naar de middelbare school ging, wiskunde en natuurkunde vond ik geweldig. Maar op de een of andere manier kwam ik op het gekke idee om een filmopleiding te gaan volgen. Ik heb twintig jaar gedaan om terug te keren naar de wetenschap. Samen met filmproducer Elliot Kirschner maakte ik een aantal korte films. In 2016 nam CRISPR ineens een gigantische vlucht. Gewoonlijk doen wetenschappers geen grote uitspraken over het belang van nieuwe ontdekkingen, maar bij CRISPR kon niemand zijn enthousiasme bedwingen. Al snel werd beweerd dat dit dé ontdekking van het decennium was, misschien wel belangrijker dan de ontwikkeling van het internet.’’

De film heeft een duidelijke structuur en geeft de kijker het gevoel op ontdekkingsreis te zijn in de wereld van genetica. Hoe heb je het overzicht bewaard bij het maken van de film uit deze gigantische hoeveelheid interviews? Hoe heb je het duidelijk kunnen houden voor de kijker?

“Nou, daarin lag de echte uitdaging. We zijn een jaar langer met de film bezig geweest dan de bedoeling was. De bewerking zelf duurde zes maanden langer dan gepland. Het was moeilijk om het juiste evenwicht te vinden. We wilden dat het niet te technisch of te moeilijk werd, maar we wilden het ook niet al te simpel maken. Tegelijkertijd probeerden we ook een evenwicht te vinden in het gevoel dat de film zou overdragen. We wilden het verhaal over CRISPR niet te optimistisch of te pessimistisch maken. Er zijn nog te veel onbeantwoorde vragen over CRISPR om er met goede argumenten voor of tegen te zijn. Dat hebben we de kijkers duidelijk willen maken, zodat ze er zelf over konden nadenken.’’

Genetische modificatie is een controversieel onderwerp en de documentaire geeft een evenwichtig overzicht van de voor- en nadelen van gene-editing. Wat vind jij zelf van CRISPR?

“Ik worstel er mee. De methode heeft voordelen, omdat het de potentie heeft om ziekten te genezen waarvoor er nu nog geen behandeling bestaat. Het
kan ook helpen bij het omgaan met klimaatverandering. Van de andere kant zijn er nadelen, omdat je de aard en eigenschappen van mensen en dieren op een zorgwekkende manier kunt veranderen en we de onbedoelde effecten nog niet kunnen overzien. Dus ik ben er nog steeds niet over uit. Ik hoop dat mensen door deze film een goed beeld van CRISPR kunnen krijgen, en dat ze zich op de hoogte houden hoe deze techniek zich verder ontwikkelt.’’

Wat is voor jou de essentie van wetenschap?

“Veel mensen hebben een verkeerd beeld van de wetenschap, namelijk dat het gaat om dingen die we weten. Je leert op school wetenschappelijke feiten uit het hoofd. Maar in de echte wetenschap gaat het daar niet over. Wetenschappers zijn vaak gefascineerd door het onbekende, ik ook. Wetenschap is een reis naar de grens van wat we weten. In dat opzicht lijkt het in zekere zin op kunst, al gaat het bij de wetenschap om het vinden van antwoorden in de fysieke wereld, terwijl kunst de waarheid eerder benadert op emotioneel of intellectueel niveau. Daarom vind ik wetenschap en kunst allebei zo geweldig.’’

Adam Bolt is regisseur van de film Human Nature, de openingsfilm van de vijfde editie van InScience. Koop hier je tickets. De film is ook nog te zien op vrijdag 8 november. Koop hier je tickets.