InScience Film Festival

Interview vakjurylid Barbara Visser

Barbara Visser is beeldend kunstenaar en filmmaker. Ze houdt zich in haar werk bezig met het wankele evenwicht tussen registreren en ensceneren, feit en fictie, en onderzoekt dat in uiteenlopende media. Naast haar artistieke werk werd zij in 2014 de eerste voorzitter van de Academie van Kunsten van de KNAW en was in 2017 artistiek directeur (a.i.) van IDFA. Een interview over kunst, wetenschap en haar rol als lid van de vakjury van InScience: ”Ik hoop ontroerd te worden door de schoonheid van kennis, het willen begrijpen van de wereld, maar ook het daarin grandioos kunnen mislukken”.

Je hebt al sinds de oprichting een band met InScience. Wat spreekt je in het festival aan?

“Eén van de dingen die mij al jaren bezighoudt, is hoe je kennis kunt delen op een manier die voorbij tekst of taal gaat. Wat ik duidelijk zie in het programma van InScience, is dat de nadruk ligt op verbeelding en verhalen, meer dan op de feiten. Dat is een richting die mij erg bevalt. Van mij mag het festival daar zelfs nog wel verder in gaan – de beeldcultuur is zo sterk aan het veranderen dat een ander soort vertellingen ook begrepen zullen worden.”

 

Bij InScience komen kunst en wetenschap samen. Heeft de wetenschap invloed gehad op jouw eigen kunst?

“Nieuwsgierigheid is de basis, daarin vinden we elkaar. Ik ben geïnteresseerd in psychologie en perceptie, bij uitstek dingen die je niet kunt zien. Via beelden kun je wel je verwondering erover delen. Maar het kan ook breder zijn: zo onderzocht ik recent de geschiedenis en het wezen van het materiaal glas. Ik kwam erachter dat de wetenschap daar nog met een paar grote vragen zit: is glas vloeibaar of vast? Dat was een enorme eye-opener: dat iets dat zo alomtegenwoordig is, nog altijd een mysterie herbergt.”

 

Je bent lid van de vakjury. Is er iets wat je hoopt terug te zien in de geselecteerde films?

“Ik hoop ontroerd te worden door de schoonheid van kennis, het willen begrijpen van de wereld, maar ook het daarin grandioos kunnen mislukken. Er is op veel fronten, ook in de wetenschap, een tendens om alleen resultaten te laten zien. Maar de weg erheen en de hobbels zijn minstens even boeiend om naar te kijken, perfect drama voor film en uiteindelijk ook leerzaam voor anderen.”

 

Welke film met een sterk wetenschappelijk element heeft veel indruk op je gemaakt?

“In de jaren ’90 zag ik Out of the Present (Andrei Ujica, 1997), een documentaire over twee Russische kosmonauten die in een ruimtestation vastzitten, omdat in Moskou de politieke pleuris is uitgebroken en de Sovjet Unie uiteen viel. De beelden van de kosmonauten, die nu niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk in het luchtledige zweven en door niemand kunnen worden teruggehaald, worden afgewisseld met beelden van de chaos in Moskou, waar Boris Jeltsin op een tank klimt en de massa toeschreeuwt. Het perspectief dat de twee ruimtevaarders hadden op het totaal zinloze gerommel op aarde, dat was zo ongelofelijk ontroerend.”

 

Als je zelf wetenschapper was geworden, welk domein had je dan gekozen?

“Dat had ik nooit kunnen worden, want ik hecht te veel belang aan onzekerheden en speculatie, veel meer dan aan feiten. Ik zou ook nooit de discipline kunnen opbrengen om dingen uit te sluiten. Het schijnbaar onbelangrijke, de weeffout, de glitch, die vertellen soms meer dan een sluitende formule wie wij zijn als mens. Dat gezegd hebbende, heb ik wel enorme bewondering voor mensen die dat kunnen opbrengen. En samen denk ik dat we erg ver kunnen komen.”

 

Barbara Visser is lid van de InScience Jury, die op zaterdag 9 november de nieuwe InScience Jury Award uitreikt. De winnende film is zondag 10 november te bekijken. Koop hier je tickets. 

Bekijk ook

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf altijd op de hoogte van de laatste nieuwtjes.